Wszystkich Świętych, czyli 1 listopada, to dzień, w którym odwiedzamy groby bliskich. Oddajemy im wówczas cześć poprzez zapalenie zniczy i przeprowadzamy doraźne czyszczenie nagrobków. W tym tekście doradzimy, jak zrobić to w skuteczny sposób – nie jest to bowiem takie proste zadanie, jak mogłoby się wydawać.
Co może szkodzić grobom?
Polskie cmentarze są zróżnicowane – niektóre ulokowano na płaskim terenie, inne na zboczach, jedne pod miastem, drugie – w jego obrębie. Jednak specyfika przeznaczenia tych miejsc sprawia, że niezależnie od ulokowania borykają się one z podobnymi problemami. Te problemy to przede wszystkim idąca od gruntu wilgoć oraz zanieczyszczenia naturalne. Pod tym określeniem rozumiemy porastający płyty nagrobne mech, liście, patyki, a także igliwie (jeśli na cmentarzu rosną drzewa tego typu).
Jak usuwać zanieczyszczenia naturalne?
W przypadku liści, igliwia i patyków sprawa jest prosta – przy niewielkich grobach wystarczy zmiotka. Jednak jeśli opiekujemy się większym grobowcem, sprawa nie jest taka prosta. Dotyczy to zwłaszcza tych struktur, które mają daszki. Wówczas nie wystarczy zmiotka, ani nawet miotła – liście mogą zalegać w szparach i szczelinach, a także być przyklejone do kamienia. Wówczas dobrym rozwiązaniem będzie niewielki, akumulatorowy odkurzacz do liści – pozwoli usunąć zarówno liście, jak i igliwie, jednocześnie nie robiąc bałaganu wokół grobu. Przy wyborze konkretnego modelu należy zwrócić szczególną uwagę na rurę ssącą – musimy być ona dostatecznie długa, aby można było wygodnie sięgnąć wszystkich zakamarków.
Tu warto polecić dmuchawę akumulatorową GBL 18 V-120 Bosch Professional. Dlaczego? Po pierwsze – jest kompaktowa i ma ergonomiczną konstrukcję, dzięki której jej użytkowanie jest bardzo wygodne. Po drugie – cechuje się dobrą mocą, która umożliwia maksymalny przepływ powietrza 120 m3/h. Po trzecie – w zestawie znajdują się takie praktyczne akcesoria, jak dysza, rura, dysza do szczelin oraz wąż, która zapewniają wygodne oczyszczanie grobów. No i w końcu – jest ona dostępna w bardzo przystępnej cenie.
Czym skutecznie pozbyć się mchu i pleśni, które pojawiają na grobach? Trzeba mieć świadomość, że ze względu na otwartą przestrzeń nie pozbędziemy się ich nigdy całkowicie. Wilgoć z powietrza sprawia, że nawet po dokładnym usunięciu i tak po jakimś czasie powrócą. Podobnie rzecz się ma z ptasimi odchodami – ile razy byśmy ich nie usunęli, zawsze pojawią się nowe. Jednak sam proces oczyszczania to nie koniec – dobrze zakonserwować grób, aby zredukować ryzyko pojawiania się na nich plam oraz zapewnić mu estetyczny wygląd.
Jak wspomniano, pleśń i mech to efekt oddziaływania wilgoci. Mech, podobnie jak plamy z wosku, możemy usunąć, korzystają ze zwykłej szpachelki – jest to wydatek zaledwie kilku złotych. W sklepach można także znaleźć zestawy szpachelek. Pasożyty należy delikatnie zeskrobać, uważając, aby nie zarysować kamienia. W przypadku plam z wosku również usuwamy je w ten sam sposób, ale można je wcześniej nieco rozmiękczyć za pomocą gorącej wody.
Jak konserwować groby?
Czynności konserwacyjne mają na celu ograniczenie ryzyka pojawiania się plam na materiale, z którego wykonano grobowiec lub kamień nagrobny, a także oczyszczenie ich z kurzu i różnego rodzaju nalotów. Trzeba jednak wiedzieć, czym to robić – każdy rodzaj materiału ma swoje wymogi. Jeśli ich nie znasz – zamiast pomóc możesz zaszkodzić! Prezentowane przez nas sposoby są całkowicie naturalne. Odradzamy korzystanie ze środków chemicznych – te można zastosować wyłącznie do metalowych elementów.
Oto cztery najczęściej spotykane rodzaje materiałów wraz ze sposobami ich konserwacji:
- kamień – do jego oczyszczenia dobrze użyć ciepłej wody z szarym mydłem; przy bardziej uporczywych plamach można posłużyć się paroma kroplami benzyny ekstrakcyjnej. Wymyty grób należy zostawić do wyschnięcia lub wytrzeć miękką szmatką. Odradzamy pasty – kamień ich nie wchłonie, więc staną się one warstwą zatrzymującą brud;
- granit – tutaj również zalecana jest ciepła woda, ale dodatkiem do niej powinien być zwykły płyn do mycia naczyń bądź ocet (skutecznie usuwa pozostałości pleśni i mchu). Tu również nie nakładamy żadnych past, tylko osuszamy;
- piaskowiec – podobnie jak w przypadku granitu, należy użyć ciepłej wody z detergentem, ale lepsze efekty może dać dodanie do wody mydła malarskiego (można je dostać w sklepach sprzedających farby i sprzęt malarski). Tutaj po wysuszeniu należy nałożyć na grobowiec warstwę środka konserwującego do piaskowców;
- lastrico – dla tego materiału istnieją specjalne pasty i proszki, za pomocą których należy wykonać proces czyszczenia. Jeśli nie możesz ich nigdzie dostać – pomoże w zastępstwie soda oczyszczona. Po oczyszczeniu należy zakonserwować grób, nakładając na niego warstwę silikonu.
Jak często przeprowadzać czyszczenie nagrobków?
Na to pytanie nie można dać jednoznacznej odpowiedzi – wszystko zależy od stanu grobowca. W przypadku nowych lub starszych, lecz solidnie zachowanych, wystarczy robić to raz do roku. Oczywiście wszystko zależy od pogody – jeśli mamy obfite deszcze i śniegi, wilgoć szybciej oddziałuje na materiały wykonania grobowca, niż w trakcie lekkich zim i jesieni. Jednak niezależnie od warunków nie zapominajmy, aby zająć się tym na kilka dni przed 1 XI.
Zapraszamy do przeczytania naszego artykułu o meblach ogrodowych: Metalowe czy drewniane? – meble, ogrodzenia i wyposażenie ogrodu